Hướng dẫn xoa bóp bấm huyệt chữa thoái hóa cột sống lưng

Ngày đăng: 15/12/2021
Chữa thoái hóa cột sống thắt lưng không dùng thuốc bao gồm các phương pháp như: châm cứu, vật lý trị liệu, yoga, xóa bóp bấm huyệt.. Trong đó xoa bóp bấm huyệt đem lại nhiều tiện lợi, hiệu quả… Nếu thực hiện đúng cách sẽ có tác dụng tốt trong việc tăng cường dinh dưỡng tại chỗ, giúp giãn cơ, giảm đau, hạn chế quá trình thoái hóa cột sống và phục hồi chức năng vận động.
Xoa bóp, bấm huyệt là gì?
Xoa bóp là một kích thích vật lý, sử dụng lực bàn tay và các ngón tay tay day – ấn – bấm – xoa – nắn trực tiếp tác động vào huyệt đạo, gân cơ, dây thần kinh, mạch máu, các cơ quan cảm thụ làm thay đổi về thần kinh, thể dịch, nội tiết. Với các bệnh xương khớp, xoa bóp có tác dụng tăng cường dinh dưỡng tại chỗ, giãn cơ, giảm đau, hạn chế quá trình thoái hóa, phục hồi chức năng vận động.


Đây cũng là phương pháp không dùng thuốc và yêu cầu các trang thiết bị hiện đại, nhưng có tính an toàn cao đem lại hiệu quả tốt nếu thực hiện đúng cách

Xoa bóp, bấm huyệt chữa thoái hóa cột sống lưng có thực sự hiệu quả?
Thoái hóa cột sống lưng là bệnh về bản có sự tổn thương tại sụn khớp, đĩa đệm và các mô mềm xung quanh như dây chằng, gân, cơ. Thoái hóa cột sống lưng là hệ lụy của quá trình lão hóa tự nhiên của con người. Bên cạnh đó, nguyên nhân thúc đẩy quá trình lão hóa diễn ra sớm hơn là do những thói quen như ngồi sai tư thế, lười vận động, thường xuyên thức khuya, béo phì,..

Thoái hóa cột sống thắt lưng là nguyên nhân phổ biến gây đau lưng, đau cột sống, thoát vị địa đệm kèm theo các triệu chứng thần kinh tương ứng, làm ảnh hưởng lớn đến khả năng lao động và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Trong Tây Y, điều trị thoái hóa cột sống lưng chủ yếu dùng các phương pháp nội khoa để điều trị như dùng các loại thuốc giảm đau chống viêm, giãn cơ, tiêm ngoài màng cứng, vật lý trị liệu với các phương pháp như dùng nhiệt, điện phân, từ nhiệt, kéo giãn cột sống thắt lưng .

Các phương pháp điều trị bằng y học hiện đại giúp người bệnh giảm đau nhanh, tuy nhiên cũng gặp không ít tác dụng phụ, biến chứng xảy ra như: Viêm loét dạ dày tá tràng, xuất huyết tiêu hóa, biến chứng sau phẫu thuật, yêu cầu phương tiện kỹ thuật cao, chi phí tốn kém…

Theo Y học cổ truyền, thoái hóa cột sống thắt lưng thuộc phạm vi “chứng tý” với các bệnh danh như: Yêu thống do các nguyên nhân như hàn thấp, thấp nhiệt, huyết ứ… Về điều trị, thường dùng các phương pháp như: dùng thuốc đông y, châm cứu, cấy chỉ, xoa bóp bấm huyệt… Trong đó xoa bóp, bấm huyệt là một trong những phương pháp có hiệu quả tốt


Chỉ định điều trị:
Bệnh nhân bị bệnh lần đầu, mới phát hoặc thời gian phát bệnh đã lâu nhưng còn ở mức độ nhẹ.
Thể trạng bệnh nhân còn khỏe, chịu được tác động nặng.

Mục đích điều trị:
Thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, xoa bóp bấm huyệt có tác dụng tốt với các bệnh lý cơ xương khớp như sau:
- Đối với cơ: xoa bóp, bấm huyệt có tác dụng tăng tuần hoàn dinh dưỡng chuyển hoá ở cơ. Tăng cường đàn hồi, tăng khối lượng cơ, phòng chống teo cơ, làm giãn cơ vùng thắt lưng, giảm đau chống viêm.
- Đối với gân: xoa bóp, bấm huyệt làm tăng tuần hoàn qua cơ nhờ đó gân được dinh dưỡng tốt hơn, làm gân mềm mại, tăng tính đàn hồi, tăng tầm hoạt động của khớp trong trường hợp co rút gân và dây chằng của khớp .
- Đối với khớp: tác dụng của xoa bóp khớp cũng được tăng cường dinh dưỡng bao hoạt dịch tăng tiết chất nhờn làm trơn ổ khớp, làm tăng tần vận động đối với khớp.
- Đối với xương: tuần hoàn cơ được cải thiện khi xoa bóp, bấm huyệt làm xương được nuôi dưỡng tốt hơn, xoa bóp làm tan tụ máu cơ, chống kết dính các sợi cơ, gân trong chấn thương.

Xoa bóp bấm huyệt còn giúp điều hòa bài tiết một số hormon có liên quan đến cơ chế chống đau của cơ thể như catecholamin, ACTH, cortisol và đặc biệt tăng hàm lượng beta – endorphin trong máu ngoại vi.

Tóm lại, xoa bóp bấm huyệt kết hợp cùng các biện pháp điều trị khác sẽ giúp phục hồi chức năng vận động và dự phòng bệnh tái phát, làm cho sự cung cấp máu đến khớp xương, bao khớp, gân cơ, dây chằng được tốt hơn, gia tăng sự tiết hoạt dịch và làm cho dây chằng luôn giữ vững tính đàn hồi của nó. Do đó xoa bóp có thể đề phòng bệnh thoái hóa khớp, đề phòng và chữa những biến chứng của bệnh khớp, làm vận động của khớp xương dễ dàng hơn.

Một số nguyên tắc khi xoa bóp, bấm huyệt bạn cần biết
Xoa bóp, bấm huyết là biện pháp điều trị bệnh thoái hóa cột sống lưng vừa hiệu quả mà vừa an toàn đối với người bệnh. Tuy nhiên để đạt được kết quả điều trị tích cực bạn cần lưu ý một số nguyên tắc sau:
- Xác định đúng vị trí huyệt bằng cách dùng đầu ngón tay day nhẹ nhàng để tìm đúng huyệt rồi ấn vào, giữ khoảng 20 giây
- Trong lúc xoa bóp, bấm huyệt bạn cần nằm úp và có thể quay đầu sang trái hoặc phải để tránh mỏi, thả lỏng toàn thân.
- Trước khi tiến hành xoa bóp, bấm huyệt bạn cần được kiểm tra vùng huyệt. Bởi việc này sẽ quyết định việc tiến hành bấm huyệt luôn hay cần phải xoa bớp trước. Nếu phần cơ của các huyệt bị cứng thì cần tiến hành bấm huyệt luôn, còn nếu không bị cứng thì có thể dùng biện pháp xoa bóp cũng có thể làm giảm tình trạng đau nhức vùng thắt lưng hiệu quả.
- Bạn cần chú ý tới cảm nhận của mình trong quá trình xoa bóp, bấm huyệt về mức độ mạnh nhẹ của động tác để điều chính kỹ thuật sao cho phù hợp
- Thời gian xoa bóp từ 15 – 20 phút/lần/ngày. Mỗi đợt xoa bóp bấm huyệt từ 10 – 15 lần.


 
Mặc dù xoa bóp, bấm huyệt mang lai hiểu quả cao trong việc điều trị bệnh xương khớp nhưng nó cũng chống chỉ định với các trường hợp:
  • Gãy xương, chấn thương đụng dập cơ và dây chằng, ổ khớp
  • Người có mắc thêm các bệnh liên quan đến tim phổi như nhồi máu cơ tim, suy tim, hen, suy hô hấp
  • Không xoa bóp ở vùng lở loét mụn nhọt vì, các cơ qua bị tổn thương thực thể về ngoại khoa như: viêm ruột thừa, thủng dạ dày, bệnh truyền nhiễm.

Hướng dẫn bạn xoa bóp, bấm huyệt điều trị thoái hóa cột sống lưng tại nhà
Tư thế bệnh nhân: Bệnh nhân nằm sấp trên một giường cứng, có đệm mỏng, hai tay xuôi theo dọc theo thân, đầu nghiêng một bên
1. Động tác Xát
Sử dụng lực ma sát ở lòng hoặc gan bàn tay để chà xát lên da người bệnh với lực rất nhẹ tạo thành sức nóng. Thực hiện động tác xát theo hướng thẳng đứng theo vị trí của người thầy thuốc từ trong ra ngoài, dùng gốc gan bàn tay xát đều khắp vùng lưng giúp làm nóng, làm giảm đau, giảm sưng đồng thời tăng sự dẻo dai cho vùng lưng. Có thể sử dụng thêm dầu để làm trơn da.

2. Động tác Miết
Dùng mu bàn tay để thực hiện động tác miết, đẩy phần da của người bệnh theo hướng lên trên, xuống dưới hoặc sang ngang. Phần da tiếp xúc với tay căng, phía trước chùng, tay chuyển động và kéo căng da người bệnh, đường sau chồng lên đường trước. Đối với phần lưng: xoa 2 tay vào nhau cho nóng lên, đặt tay ở giữa thắt lưng và miết đẩy từ trên xuống 5 – 10 lần, sau đó miết từ trái sang phải 5 – 10 lần.

3.Động tác Bóp
Hai bàn tay đặt ở 2 bên thắt lưng, ngón cái ở hai cạnh bên, 4 ngón còn lại ở trên cột sống, dùng lực bóp vào 2 bên cơ lưng, vừa bóp vừa kéo thịt lên. Thực hiện động tác trong khoảng 3 phút. Đây là động tác mạnh nhất tác dụng trực tiếp vào vùng bị đau giúp khai thông những vùng khí huyết bị tắc, tán hàn, giảm đau hiệu quả. Khi thực hiện động tác cần căn cứ vào tình trạng bệnh của bệnh nhân mà sử dụng lực tác động phù hợp, tránh gây thêm tổn thương cho vùng lưng.

4. Động tác Day
Dùng gốc bàn tay, day toàn bộ lưng bệnh nhân sau đó dùng vân 2 ngón cái day dọc theo kinh bàng quang. Có thể chạy trên da người bệnh khi hai tay phân ra và đi cách xa nhau hoặc dính vào da, kéo da căng về 2 phía ngược nhau khi hai tay phân ra và cách nhau không xa. Khi phân, luôn ấn xuống da một lực đều nhau từ đầu đến cuối.Động tác này giúp chỉ thống, khu phong, giảm sưng đau đồng thời giúp tăng cường tiêu hóa.

5.Động tác day ấn huyệt
Dùng ngón tay cái day 2 bên sát cột sống, khi day sát từ trên xuống dưới nếu có điểm nào gân cơ gân co cứng, bệnh nhân đau nhiều thì ta day nhiều.

6. Bấm huyệt chân
Ấn vào huyệt cách mắt cá ngoài chân 6cm
Điểm thứ 2 giữa nếp gấp mặt sau khớp gối dùng tay cái day và ấn huyệt

7. Đấm
Xoa bóp bấm huyệt xong ta dùng động tác chặt hay đấm
Nắm tay lại, dùng mu bàn tay đấm trực tiếp đồng thời vào cột sống và  2 bên thắt lưng giúp tán hàn, khu phong, thông khí huyết. Đấm từ 10 – 15 lần mỗi bên.

8.Động tác vỗ
Dùng cả bàn tay vổ vào vùng dưới thắt lưng, vỗ 3 cái.

Động tác vỗ thường được sử dụng trong xoa bóp điều trị đau lưng với mục đích thông kinh lạc, giúp giảm căng cơ, cứng cơ, làm mềm cơ quanh vùng lưng bị đau, cải thiện khả năng hoạt động. Động tác này thường được thực hiện cuối cùng để điều hòa, thư giãn toàn bộ vùng lưng, kết thúc quá trình xoa bóp điều trị đau lưng.